Rade Šerbedžija. Veliki glumac. Svetski priznat. Najveće ime sa ex-Yu prostora u svetu filma i glume. Čovek čiji je talenat i glumačka veličina globalno prepoznata i priznata. Sarađivao je sa najvećim facama iz sveta sedme umetnosti. Snimao je sa Stenli Kjubrikom, Gaj Ričijem, Klint Istvudom, Nikol Kidman, Tom Kruzom, Kristofer Nolanom, Kristijanom Bejlom, Đinom Geršon, Majkl Kejnom, Lijam Nisonom, Tomi Li Džonsom, Donaldom Saterlandom, Bred Pitom, Morganom Frimanom, Antoniom Banderasom, Džejson Stetanom, Benisiom Del Torom, Gabrijelom Brnom… Jeste da su u najvećem broju slučajeva to bile sporedne i male uloge u kojima je uglavnom glumio neke Ruse negativnce, Balkance ili istočnoervrpejce baš zbog svog naglaska, ali ne može se poreći činjenica da je Rade Šerbedžija glumio u mnogim velikim filmovima, filmovima koji su stekli kultni status, postavili standarde u svetskoj kinomatografiji, postali blokbasteri. Iz tog razloga u ovom tekstu preporučiću 15 takvih filmova. Svakako da ima još mnogo njegovih filmova koje treba pogledati, ali neka ovih 15 budu početak.
Pre kiše – Before the Rain (1994)
Makedonski film koji je podeljen u tri dela „Reči”, „Lica“ i „Slike“ koji za svoju središnju radnju imaju tragične i nesrećne ljubavi. „Reči“ prate monaha Ćirila koji se zavetovao na ćutanje u manastiru negde u vrletima Makedonije i njegovo ustajanje u odbranu Zamire, mlade Albanke u bekstvu pred ruljom koja je optužuje za ubistvo.
„Lica“ se dešavaju u Londonu i prate Anu koja je rastrzana između svoje ljubavi prema svom suprugu Niku i privlačnosti ka razočaranom makedonskom ratnom fotografu Aleksandru. Ona biva uvučena u čitav niz tragičnih događaja kroz pucnjavu u jednom restoranu nedaleko od nje.
„Slike“ prate Aleksandra koji se vraća u svoje rodno selo koje je rat podelio na nacionalnoj osnovi i u kome se na komšije Albance gleda kao na neprijatelje. On se u selu susreće sa svojom starom ljubavlju albankom Hanom, koja ga moli da pomogne i sačuva njenu ćerku Zamiru i dok Aleksandar kreće u potragu za Zamirom, na horizontu se priprema oluja (kiša), a film se vraća na svoj početak (pre kiše).
Svetac – The Saint (1997)
Sam početak filma vodi nas u jedno mračno sirotište na Dalekom istoku gde zbog traumatičnih događaja bezimeni dečak uzima ime sveca Simona Templara. Godinama kasnije Simon Templar postaje vrhunski lopov i manipulator, kojeg unajmljuju moćne kompanije, pojedinci i države da za njihov račun krade poslovne tajne. Jedan od klijenata je i Ivan Tretjak (Rade Šerbedžija), moćni beskrupolozni ruski „biznismen” kojem je jedino važno osvajanje što veće moći i vlasti. On ga angažuje kako bi od naučnice dr. Emme Russell ukrao formulu za hladnu fuziju što bi mu omogućilo da pridobije popularnost i podršku izgladnelog, promrzlog, sirotinjskog naroda.
Praški duet – Prague Duet (1998)
Doktorka Loren Grejem (Đina Geršan) doputovala je u Prag da bi prisustvovala stručnoj konferenciji i saznala više o svojim precima. Tu se upoznaje sa piscem Jiržijem Kolmarom (Rade Šerbedžija), bivšim disidentom, koji je jednako poznat i kao zavodnik. Kada se ovaj temperamentni umetnik zaljubi u Loren, obećava da će se odreći starog načina života. Ali, uvek postoji ono ali…
Čvrsto zatvorenih očiju – Eyes Wide Shut (1999)
Poslednji film jednog od najvećih režisera svih vremena Stenli Kjubrika koji nikog nije ostavio ravnodušnim. Sjajna glumačka ekipa koju su predvodili Tom Kruz i Nikol Kidman i koji su svoju vezu i započeli za vreme snimanja ovog filma. Film je svojim sadržajem i izrazom ovekovečio Kjubrikovo filmsko stvaralaštvo na najbolji mogući način. Iako se sporo odvija, film je zanimljiv. Bavi se problemima u jednoj vezi, ljudskoj nemogućnosti da shvate i razumeju osobu sa kojom provode svoj život, proživljavaju dobro i loše, dele hleb i postelju. Takođe, film se bavi i tajnim društvima i mističnim okupljanjima elite i bogataša i otkriva taman toliko koliko je potrebno da se zagolica mašta. Film obiluje eksplicitnim i bizarnim scenama seksa. Jedan od mojih omiljenih filmova. Šerbedžija glumi prodavca kostima i maski od kog glavni lik (Tom Kruz) kupuje kostim kojim odlazi na tajni „bal” pod maskama.
Stigmata – Stigmata (1999)
Horor triler koji se bavi pojavom stigmi tj. rana koje nastaju same od sebe na neobjašnjiv način i koje su istovetne ranama (na rukama, stopalima, čelu) koje je Isus Hrist zadobio kada je bio razapet na krst. Film je naišao na negodovanje Katoličke crkve baš zato što se bavi jednom religioznom mističnom pojavom koja nije u potpunosti demistifikovana i koja je u filmu objašnjena na način koji je suprotnosti sa onim što crkva propoveda. Šerbedžija glumi jednog od sveštenika koji je prilično upućen u fenomen stigmate i baš njegov lik u filmu otkriva bitne stvari vezane za taj fenomen.
Grabež – Snatch (2000)
Gaj Riči je sakupio odličnu ekipu glumaca za svoj „grabež“ koji je kod nas kada se pojavio bio preveden kao „Svinje i dijamanti“. Pored Bred Pita, Džejson Stetama i Benisija Del Toroa tu je i Rade Šerbedžija u ulozi ludog ruskog kriminalca pod nazivom Boris sečivo. Ciganska rulja i njihovi nepisani zakoni kojima se rukovode, nevešti pljačkaši, nasilni kladioničari, jeverski draguljari, beskrupulozni boks promoteri, svi se oni grabe za ogromnim ukradenim dijamantom, tako da se tokom celog filma ne zna ko će koga nadmudriti, prevariti ili ubiti. Šerbedžija je svojom ulogom ludog nasilnog Rusa samo celu priču podigao na viši nivo. Lud film koji će vas opustiti i zabaviti.
Svemirski Kauboji – Space Cowboys (2000)
Klint Istvud provereni i priznati glumac i režiser angažovao je Šerbedžiju da pored odličnog Tomi Li Džonsa i Donalda Saterlanda upotpuni ovu svemirsko-kaubojsku avanturu. Penzionisani inžinjer odlazi u svemir sa svojom starom ekipom u nameri da popravi pokvareni ruski satelit. Šerbedžija glumi ruskog generala Votstova koji od NASE traži pomoć za popravku satelita.
Nemoguća Misija II – Mission: Impossible II (2000)
Ponovo Šerbedžija u kombinaciji sa Tom Kruzom. Ne znam ima li nekog da nije gledao neki od delova Nemoguće misije. Akcija do bola u kojoj se cela priča vrti oko pronalaženja i uništavanja genetski modifikovanog virusa pod nazivom Himera. Šerbedžija glumi ruskog doktora nauke Vladimira Nekorviča koji je i stvorio pomenuti virus.
Tihi Amerikanac – The Quiet American (2002)
U tihom amerikancu priča je smeštena u Sajgonu, u Vijetnamu za vreme indo-kineskog rata u kojem su se francuske snage borile protiv pobunjenika komunističkog pokreta Vijetnama. Sa jedne strane to je film o ljubavnom trouglu između britanskog novinara, mladog američkog idealiste i jedne Vijetnamke. Sa druge strane film prikazuje sve veće uplitanje Amerike u sam rat što će kulminirati rađanjem mnogo većeg rata – američko-vijetnamskog rata. Rade Šerbedžija glumi francuskog inspektora Vigota. U filmu glumi i legendarni Majkl Kejn.
Betmen Početak – Batman Begins (2005)
Ovaj film o čoveku slepom mišu u kojem se pojavljuju i Kristijan Bejl, Lijam Nisen, Majkl Kejn, Morgan Friman, Rodžer Hauer je po meni najbolji film o betmenu ikad snimljen. Šta više, ovaj film je jedan od najboljih filmova o super heroju. A znate samo koliko mnogo ih ima. Samo se štancaju. Kristofer Nolan je odradio odličan posao. Uloga Radete Šerbedžije kao beskućnika u ovom filmu je mala, ali ipak dovoljna da toj sceni da određenu draž koju Šerbedžija nosi i poseduje i gledaocu izazove osmeh na licu.
Snajperista – Shooter (2007)
Američki snajperista Bob Li Svager (Mark Valberg) ostavljen je na milost i nemilost u neprijateljskoj zemlji posle neuspele vojne akcije. Razočaran u sistem i vrednost američke vojske, Svager nestaje bez traga, daleko od svih veza sa američkom vladom i vojskom. Ipak, tri godine kasnije, pronalaze ga i ponovo angažuju da radi za američku vladu u cilju sprečavanja atentata na američkog predsednika. Međutim, on ubrzo shvata da je upleten u teoriju zavere i da atentat nije planiran na predsednika, već na drugu važnu osobu. Ostaje mu malo vremena da razotkrije zaveru u koju su upleteni neki od visoko pozicioniranih vladinih službenika. Šerbedžija glumi misterioznog moćnika u invalidskim kolicima koji i daje predlog da se angažuje nestali snajperista.
Lopovi – Thick as Thieves (2009)
Profesionalni lopov koji se povukao iz posla (Morgan Friman) angažuje mlađeg kolegu (Antonio Banderas) da mu pomogne oko zadnjeg velikog posla da bi tako mogao da otplati svoj dug prema Ruskoj mafiji. Normalno je da Rade Šerbedžija glumi tog ruskog mafijaša. Međutim, nije sve kao što izgleda na prvi pogled. Stvari će se neminovno zakoplikovati.
Hari Poter i Relikvije smrti 1. deo – Harry Potter and the Deathly Hallows: Part 1 (2010)
Da bi serijal o dečaku čarobnjaku svoju magičnost podigao na najviši nivo bilo je neminovno uključiti u priču i magičnu glumu Radeta Šerbedžije koji u ovom filmu glumi majstora Majki Gregoroviča koji izrađuje čarobne štapiće. U ovom sedmom nastavku fokus je stavljen na potragu za relikvijama smrti uz pomoć kojih se stiče neograničena moć. Za navedenim relikvijama svi očajnički tragaju i sile svetla ali i sile mraka.
X-Ljudi, prva generacija – X-Men: First Class (2011)
X-ljudi: Prva generacija je film iz serijala o X-lјudima, grupi superheroja iz Marvelovih stripova. Film prethodni dešavanjima iz ranije snimljenim filmovima o X-ljudima. Radnja je smeštena u 1962. godinu tokom Kubanske raketne krize i fokusira se na odnos između Čarlsa Zejvijera (Profesor X) i Erika Lenšera (Magneto), kao i poreklo njihovih kasnijih timova – X-lјudi i Bratstva mutanata. Rade Šerbedžija glumi ruskog generala koji je u centru te Kubanske krize.
Oteta 2 – Taken 2 (2012)
„Oteta 2″ je drugi deo nastavka filma „Oteta” koji je kod nas, iz ko zna kojih razloga, preveden kao „Instanbul 96 sati”. Dešavanja iz drugog dela filma nadovezuju se na svog prethodnika. Priča iz prvog dela, otmica devojaka u Parizu od strane albanske mafije u cilju njihove prodaje kao belog roblja nastavlja se ovog puta u Instanbulu. U „Otetoj 2″ otmica je čin osvete zbog nastradalih otmičara iz prvog dela koje je ubio bivši agent CIA (Liam Nilsen) čija je ćerka i bila jedna od otetih devojaka. Pretpostavljam da naslućujete, ako niste gledali film, da Šerbedžija glumi glavnog Albanca osvetnika, oca ubijenog sina.
